නිර්වාණ ධර්ම බ්ලොග් අවකාශය | Nirvana Dhamma BLOG

About this Blog | මෙම බ්ලොග් අඩවිය ගැන...

"මෙය “නිර්වාණ ධර්ම“ වෙබ් අඩවියට සමගාමීව ඔබ වෙත ලබාදෙන බ්ලොග් අඩවියයි! මෙසේ අවස්ථාවන් රැසක් තුලින් සත්ධර්මය කැටිකොට ලබාදෙන්නේ අතිශයින්ම බුද්ධිමත් සැබෑම මිනිසුන් වෙත පමණයි! ඔබේ ආගම ජාතිය කුලය තත්ව තානාන්තරය කුමක් වුවත් සැබෑම මිනිසෙක් ලෙසින් ප්‍රයෝජනයට ගෙන යහපත, සැබෑ සතුට, සැනසීම උදාකරගැනීම පිණිස “නිර්වාණ ධර්ම“ වෙතින් වෙන් වන අවකාශයයි!“
"This is the BLOG of "Nirvana Dhamma" web site which is Strictly for Human beings only! No matter what your status in this world is, No matter what you believes on, No matter what your religion is, Only matter is that whether you are a human being or not to gain the maximum benefits through all these efforts!"

Saturday, July 1, 2023

පැවැත්මේ සිතියම

 


සටහනේ අන්තර්ගතය

නිවන් මඟ කළ එළි කර ගන්නට උත්සාහ කරන, බුදු දහමට තරමක් ආධුනික මට්ටමේ සිටින, මේ යහපත් වූ ගැඹුරු දහම් විමසන්නට ඉතාමත් කැමැත්තෙන් සිටින පිරිස නිතරම අහන ප්‍රශ්න තියෙනවානේ. සමහර ප්‍රශ්න ඉතින්, සෘජුවම ප්‍රතිපදාවට හෝ සත්‍යාවබෝධයට සම්බන්ධ නැති වුවත් තමන් මේ බැස ගන්න යන්න සාගරය ගැන යම් තාක් දුරකට අදහසක් ගන්නට උපකාර වෙනවා. ඉතින්, අන්න ඒ වගේ දැන ගෙන සිටීමේ වරදක් නැති, තමන්ගේ ගමන සකස් විය යුතු ආකාරය ගැන අදහසක් ගැනීමට හැකි ආකාරයේ ප්‍රශ්නයකට ඉතාමත් සාරාංශගතව පිළිතුරක් ලබා දීමට මෙවර කතු වැකිය වෙන් කරන්නට සිතුවා.

අපි මෙවර කතු වැකිය තුලින් අපගේ මේ ගමන සකස් වී ඇති ආකාරය ගැන කතා කරමු.  ඒ කියන්නේ අපේ විමුක්තිය දක්වා වූ අපේ ගමනේ සිතියම මොන වගේ ද කියලා ඉතාමත් කෙටියෙන් වටහා ගනිමු.

මේ ලෝකය තුල සැරිසරන අපට එක්තරා අවස්ථාවක් තියෙනවා අපි කව්රුවත් කියන දේවල් ගනං ගන්නේ නෑ.  අපිට වැඩක් නෑ.  අපි දන්න දේ තමයි හරිම දේ.  පෙනෙනඇහෙනදැනෙන, විඳින මට්ටමෙන් අපට අත්දකින්නට පුළුවන් දේ තමයි අපිට ඇත්ත.  එයිට වඩා ලෝකයේ ඇත්තක් තියෙනවා කිව්වට අපට ඒක අදාළ නෑ.  දැන ගන්නට අවශ්‍යයත් නෑ.  අපි හිතන්නේ අපි ගැන විතරමයි.  හරිම ආත්මාර්ථකාමීයි.  අපට අනුන්ගෙන් වැඩක් නෑ... යහපත අයහපත කියන දේවල් අදාළ නෑ.  හානිදායක සේ හැසිරෙන එක අපට එතරම් දෙයක් නෙවේ.  මොකද අපි සියල්ල ම දන්නවා කියලා තමයි අපි හිතා ගෙන ඉන්නේ. මෙන්න මේ විදියට අන්ධ බාල විදියට හරයක් තියෙනවා කියලා හිතා ගෙන හරයක් නැති වැඩ කරන අවදියට අපි කියනවා අන්ධ බාල පෘතග්ජන” මට්ටම කියලා.  මේ ලෝකයේ යහපත් වූ දේට අන්ධ වූ... අයහපත් දේ ම කරන බාල වූ මානසික මට්ටමක්.   

මේ මට්ටමේ දී අපි ඉන්නේ තමන් හැරෙන්නට මේ ලෝකයේ තමන්ට වඩා කිසිවක් දන්නා කිසිම කෙනෙක් නෑ කියලයි.  තවත් කෙනෙකුට ගරු කරන්න, නැමෙන්න, නො දන්නා දේ විමසන්න මේ මානසික මට්ටම තුල කිසිම කැමැත්තක් නෑ.  ධර්ම වචන වලින් කියනවා නම් “දස වස්තුක මිත්‍යා දෘෂ්ඨි” යත් දරා ගෙන ඉන්නේ. සම්මතයේ ආගමක් දහමක් අනුව කටයුතු කරනවා වගේ පෙන්වනනමුත් තමන්ගේ ආත්මාර්ථකාමී අදහස් පිණිස තමන්ගේ ආගම දහම පවා යොදා ගන්නා ඕනෑම ආගමක අන්තවාදී පිරිසත් මේ කොටසට ම ඇතුළත් හොඳේ.  මොකද මේ “අන්ධ බාල” අදහසේ තේරුම යහපත් වූ දෙයක් වේවා... සත්‍ය වූ දෙයක් හෝ වේවා වටහා ගන්නට දක්ෂ නොමැති කමයි. හරි දේ පේන්නේ නෑ... නැණවත් ව හැසිරෙන්න දන්නේ නෑ...   ඉතින්තමන්ගේ ආගමක දහමක උගන්වන හරය... යහපත වටහා ගන්නට නොහැකි ව ආගමක නාමයෙන් තමන්ටත් අනුන්ටත් හානිදායක සේ හැසිරෙන සියලු පිරිසත් මේ කොටසට ම අයත් වෙනවා. මේ මට්ටමේ දී “පරම සත්‍ය” හෙවත් “ආර්ය සත්‍ය” ගැන සේයාවක් වත් දන්නෙත් නෑ... මේ මානසිකත්වයට ඒ ගැන දැන ගන්නට අවශ්‍යත් නෑ!”

ඉතින්, මෙහෙම ඉන්න අතරතුර කෙනෙකුට මේ මානසිකත්වය හරි වදයක් වෙන්න පුළුවන්. තමන්ට එයිට වඩා සහනයක් ඕනෑ වෙන්න පුළුවන්.  තමන්ට මේ මානසික මට්ටමෙන් නිදහස් වීමක් අවශ්‍ය වෙන්න පුළුවන්.  අන්න එතකොට ඇහුම්කන් දීම පටන් ගන්නවා.  ගරු කරන්න... යහපත් දේ කරන්න... උතුම් දේ සොයන්න පෙලඹෙනවා.  ඒ කටයුතු හරහා ම තව තවත් සතුටට පත් වෙමින් ඒ යහපත් දේ ම සොයනවා.  අන්න ඒ මානසික මට්ටමට එන විට අන්ධ බව ඉවත් වෙලා... බාල බව ඉවත් වෙලා... සත්පුරුෂ වූ මට්ටමක් ලැබිලා.  තවමත් “පරම සත්‍ය” හෙවත් “ආර්ය සත්‍ය” ගැන අසා ගෙන නැති වුවත්... දන්නේ නැති වුවත්... දැන් මේ විවර වීම ඒ කරා යන්නට උපකාර වෙනවා.  ඉතින්, මේ මට්ටම කියනවා "සත්පුරුෂ පෘතග්ජන මට්ටම" කියලා. අශ්‍රැතවත් පෘතග්ජන වුවත් සත්පුරුෂ ගුණ දහම් සහිත පුද්ගලයින්.  ඕනෑම ආගමක් දහමක් අනුව ජීවත් වන තමන්ටත් අනුන්ටත් යහපත් ආකාරයෙන් ජීවත් වන පිරිසට. ආගමක දහමක නාමයෙන් වත් කාටවත් ම හිංසාවක් කරදරයක් නොකර පිරිසට.  තවත් ආකාරයකින් කියනවා නම් දස වස්තුක මිත්‍යා දෘෂ්ටික කාරණා හදවතින් ම ප්‍රතික්ෂේප කරමින් යහපත් ආකාරයෙන් කටයුතු කරන පිරිස.  මනුස්ස ගුණ ධර්ම වලින්, දේව ගුණ ධර්ම වලින් පිරුණු පිරිසට. මේ මට්ටම පත් පුද්ගලයෙක් කියන්නේ තමන්ට වඩා දේවල් දන්න මේ ලෝකයේ උතුමන් කියලා පිරිසක් ඉන්නවා කියන ගෞරවය විශ්වාසය ඇතිව කටයුතු කරමින් ඒ තමන් නො දන්නා දේ විමසන පිරිසට.

දැන් මේ මට්ටමේ ඉන්න කෙනෙකුට තවත් වුවමනාවක් එනවා.  දැන් ටික, ටික “පරම සත්‍ය” හෙවත් “ආර්ය සත්‍ය” ගැන විමසන්නට විවර වීමක් එනවා.  ලෝකයේ විමුක්තිය යැයි යමක් වේ නම්... විමුක්ත වූවා යැයි පවසන යමෙක් වේ නම් ඒ අය ගැන විමසන්න... විමුක්තිය මුල් කර ගෙන පැවැත්ම අවසන් කර ගන්නට අදහස් පහල වෙලා ඒ අනුව කටයුතු කරන මානසික මට්ටමකට පත් වෙනවා.  අන්න ඒ මට්ටමට කියනවා කල්‍යාණ පෘතග්ජන මට්ටම කියලා. කලින් කිව්වා වගේ දැන් මේ සත්පුරුෂ පෘතග්ජන මට්ටම කියන්නේ ම ඉතාමත් යහපත් වූ සත්පුරුෂ ගුණ ධර්ම වල හික්මෙන යහපත් වූ මානසික මට්ටමක්.  ඒ අයගෙන් පිරිසක් තමන්ටත් අනුන්ටත් යහපත් සේ හැසිරෙමින් සතුටෙන් ජීවත් වෙනවා.  තවත් පිරිසක් ඉන්නවා ඒ අයට සත්‍ය සෙවීමට පිපාසයක් ඇති වෙලා.  ඒ අය සාමාන්‍යයෙන් යහපත් ලෙසින් ජීවත් වීමෙන් විතරක් තෘප්තිමත් නෑ.  ඒ නිසා ඒ අය ලෝකයේ පරම සත්‍ය කුමක් ද කියලා සොයනවා.  එසේ සත්‍යාවබෝධ කල උතුමන් ව සොයනවා.  විමුක්තිකාමි, සත්‍ය සෙවීමේ මානසිකත්වයක් සකස් වූ පිරිසක්.  විමුක්තිය පිණිස තමන් බොහෝ දේ තනිවම අත්හදා බලා තිබෙන්නත් පුළුවන්... නැති වෙන්නත් පුළුවන්... ඒ කියන්නේ භාවනා ආදියෙන් මනස දියුණු කල දැහැන් අභිඥා ආදිය ඇති කෙනෙක් වෙන්නත් පුළුවන් නො වෙන්නත් පුළුවන්. තාපසයෙක් වෙන්න පුළුවන්, ගිහි පරිසරයක ඉන්න පුද්ගලයෙක් වෙන්න පුළුවන්පැවිදි ජීවිතයේ ඉන්න පුද්ගලයෙක් වෙන්න පුළුවන්.  මෙන්න මේ මට්ටමට මානසිකත්වය සකස් වුණා ම ඒ මට්ටම අපට කල්‍යාණ පෘතග්ජන මට්ටම” කියලා. 

දැන් ඉතින් ඒ පිරිසතමන්ගේ විමුක්තිය සොයා යෑම, සත්‍ය ගවේෂණයේ උච්චතම අවස්ථාවට පත් වෙනවා. කල්‍යාණ පෘතග්ජන මට්ටම” ට මානසිකත්වය සකස් වූ පසුව සත්‍යාවබෝධය පිණිස පිපාසය අධිකයි.  ඒ වෙනුවෙන් ම කැප වෙන චරිත බවට පත් වෙනවා.  ගිහි වේවා පැවිදි වේවා මානසික මට්ටම සකස් වෙලා තියෙන්නේ ම පරම සත්‍ය අවබෝධයෙන් විමුක්තිය ලැබීම තමයි විය යුතු දේ කියන තැනයි.  ඒ නිසා ම ඒ අයගේ ඇහුම්කන් දීම ප්‍රබලයි.  උතුමන් සොයනවා... තමන්ට වඩා දන්නා පිරිස හොයනවා... හැමෝටම ඇහුම්කන් දෙනවා.  ඔන්න ඉතින්, ඒ අයට ආර්ය සත්‍ය අවබෝධ කර ගත් පිරිස මේ අතර ඉතින් හමු වෙනවා.  ඒ සත්‍යාවබෝධය ලැබිය හැකි ධර්මය හමු වෙනවා.  “පරම සත්‍ය” හෙවත් “ආර්ය සත්‍ය” කියන කාරණය ගැන අසා ගන්නවා.  ඒ කියන්නේ ලෝකයේ පරම සත්‍ය කියන්නේ මෙන්න මේ වගේ දෙයක් ය... ඒ ගැන පෙන්වා දුන් ශාස්තෘන් වහන්සේ මෙන්න මේ වගේ කෙනෙක් ය... විමුක්තිය ලැබීම පිණිස ඒ ආර්ය සත්‍ය අවබෝධ කල යුතුය කියලා අදහසක් ඇති වෙනවා. 

දැන ගෙන ඇසුරු කලා නෙවේ හොඳේ... තමන්ගේ සත්‍යාවබෝධය සඳහා වූ පිපාසය තමයි ඔබව මේ අවස්ථාවට ගෙන යන්නේ.  ඔන්න එතකොට සම්මා සම්බුදු කෙනෙකු හමුවේ... සම්මා සම්බුද්ධ ශ්‍රාවකයෙක් හමුවේ මේ අයට මේ ආර්ය සත්‍ය මෙන්න මෙයයි කියන අනුමාන ඥානයක් ලැබෙනවා.  තවම සත්‍ය කුමක් දැයි හරියට ම ප්‍රත්‍යක්ෂ වුනේ නෑ.  අනුමාන වශයෙන් මෙය ම තමයි කියන අනුමාන අවබෝධයක් ලැබුණා පමණයි.  දැන්, ඉතින් පරම සත්‍යය අවබෝධ කර ගැනීමට නම් ඇසුරු කල යුතු පිරිස... ඇසුරු කල යුතු ශාස්තෘන්... ඇසුරු කල යුතු ධර්මය ගැන මේ අයට අනුමාන වශයෙන් හොඳින් ම දැනෙනවා.  අන්න ඒ මානසික මට්ටමට පැමිණියා ම කියනවා “ශ්‍රැතවත් ආර්ය ශ්‍රාවකයෙක්” ය කියලා. 

ඔන්න දැන් එනවා ආර්ය පුද්ගල” මට්ටම.  මේ මට්ටම අපට අවස්ථා 8කට බෙදා දක්වන්න පුළුවන්.  ඒ අවස්ථා 8 ගැන මේ විග්‍රහය තුලින් ම බලා ගෙන යමු කෝ.

ශ්‍රැතවත් කිව්වේ ඇයි?  දැන් අසා ගත යුතු ආර්ය සත්‍ය හෙවත් පරම සත්‍ය අසා ගන්නා නිසා.  ආර්ය පුද්ගල මට්ටම ඇහුම්කන් දෙන ආර්ය පුද්ගලයන් අනුව යන කෙනෙක් නිසා තමයි “ආර්ය ශ්‍රාවකයෙක්” කියලා කියන්නේ.  ඉතින්මේ අතර කෙනෙක් බොහෝම ශ්‍රද්ධා සම්පන්නයි.  ඒ අය තමන් තුල වූ ඒ ශ්‍රද්ධාව ම මුල් කරලා තමයි ඇහුම්කන් දෙන්නේ.  අන්න ඒ නිසා ඒ අයට “ශ්‍රද්ධානුසාරීපුද්ගලයෙක් කියලා කියන්න පුළුවන්.  තවත් කෙනෙක් බොහෝම විචාරශීලී නුවණකින් යුතුව කියන කාරණා විමර්ශනය කරමින් කටයුතු කරන ඒ ප්‍රඥාවන්ත ගැඹුරු වූ දහම් හි අසිරිය දකිමින් ඒ අනුව ශ්‍රද්ධාව ඇති වන පුද්ගලයෙක් නිසා ඒ අයට “ධම්මානුසාරීපුද්ගලයෙක් කියලා කියනවා.  දැන් මේ මට්ටමේ දී තවමත් අසා ගැනීම සම්පූර්ණ වෙලා නෑනේ.  ඒ කියන්නේ සත්‍ය ගැන ප්‍රත්‍යක්ෂ අවබෝධයක් නෑ.  අනුමාන වැටහීමක් අනුමාන ඥානයක් තමයි තියෙන්නේමේ මානසික මට්ටම සම්පූර්ණ වන විට ඒ අයගේ ඇහුම්කන් දීම සම්පූර්ණ වෙනවා.  සැක නැතිවඅනුමාන වශයෙන් නැතිවප්‍රත්‍යක්ෂ වශයෙන් ම සත්‍යාවබෝධය ලබනවා.  අන්න ඒ මට්ටම කියනවා ඒ අය බලාපොරොත්තු වූ ඵලය ලැබුණා කියලා.  ඒ ඵලයට පත් වූ විට නම් කරන්න පුළුවන් ශ්‍රෝතයට (ඇහුම්කන් දීමට) ආපන්න වූ (පත් වූ) සෝතාපන්න පුද්ගලයා කියලා.

එහෙනම්, සෝතාපන්න ඵලයට පත් වීමට ප්‍රථම පරම සත්‍ය හෙවත් ආර්ය සත්‍ය ගැන අනුමාන ඥානයට පත් වූ පුද්ගලයන් සිටියා.  ඒ අයගේ ස්වභාවය අනුව අපි ඒ අයව ශ්‍රද්ධානුසාරී සහ ධම්මානුසාරී කියලා වෙන් කරලා විග්‍රහ කර ගත්තා.  එතකොට ඒ අය “ආර්ය සත්‍ය ගැන අනුමාන ඥානයක් ඇතිආර්ය සත්‍යයට සවන් දෙනආර්ය පුද්ගලයන් ඇසුරු කරන්නට සොයන... ආර්ය ශ්‍රාවකයෙක්” කියලා අප හඳුනා ගත්තා.  තවත් ආකාරයකින් කියනවා නම් සෝතාපන්න මාර්ග අනුගාමික පුද්ගලයා” කියලා මේ අවස්ථාව හඳුන්වා දෙන්නට පුළුවන්.  ඉන් පසුව, ඒ අසා ගත යුතු ඇත්තට ඇහුම්කන් දීම සම්පූර්ණ වීමෙන් සෝතාපන්න ඵල ලාභියා” බවට පත් වෙනවා.

දැන් ඉතින්සත්‍යාවබෝධය ලැබුවා විතරයි නේ.  ලැබූ අවබෝධයෙන් විමුක්තිය ලබන්න ඕන.  සත්‍යාවබෝධය ලබන විට තමයි විමුක්තිය කුමක් දවිමුක්තිය පිණිස කෙසේ කටයුතු සිදු විය යුතු ද කියලා අවබෝධ වෙන්නේ.  අන්න ඒ ගමන තුල සකස් වන මානසික මට්ටම අනුව තමයි ඉතිරි බෙදීම් ලබා දෙන්නේ.  විමුක්තිය ලබන මානසික මට්ටමට කියන්නේ රහත් ඵලය කියලයි.  අරහත් ඵලය කියලත් කියනවා.  ඒ වෙනකම්

සෝතාපන්න මාර්ග අනුගාමික - සෝතාපන්න ඵලය, සකෘදාගාමී මාර්ග අනුගාමික - සකෘදාගාමී ඵලය, අනාගාමී මාර්ග අනුගාමික - අනාගාමී ඵලය, රහත් මාර්ග අනුගාමික - රහත් ඵලය ලෙසින් ආර්ය පුද්ගලයන්ගේ මානසිකත්වය අනුව අවස්ථා 8කට බෙදා දක්වනවා. 

මේ ඉතින්, ඉතාමත් කෙටියෙන් තමයි විස්තර කලේ. දැන් මේ සසර ගමනේ සිතියම තුල ඔබ ඉන්නා තැන සහ යා යුතු තැන ගැන අදහසක් ලැබෙන්න ඇතිනේ.  ඉතින්, තවමත් ඔබට ගමනේ කෙළවර ගැන උනන්දුවක් නැති නම්... ඉන්න ස්වභාවයෙන් සතුටට පත් වෙලා නම් ඉන්නේ... පරම සත්‍ය මොනවද ආදිය ගැන හිතන්නටත් ඕනෑ නැත්නම්. කිසිම ගැටලුවක් නෑ. 

ඔබ වෙහෙසට පත් වෙන අවස්ථාවක් ඒවි!

එවිට කව්රුවත් කියන්නට අවශ්‍ය නෑ ඔබට මේ ගමනේ කෙළවරක් සොයා ගන්න කියලා.  අන්න එහෙමයි තමන්ව ම විනිවිද දකිමින් මේ ගමන සකස් වෙන්නේ.  ඉතින්මේ කෙටියෙන් විග්‍රහ කල සිතියම දැකලා ඔබටත් වුවමනාවක් ආවා නම්... ඉන්නා තැනින් එක පියවරක් හෝ ඉදිරියට තියා ගන්නට අවශ්‍යතාවයක් ආවා නම් එය ඔබ ලද සැබෑම ජයග්‍රහණයක්!  එහෙනම්ඉන්න තැන සහ පත් විය යුතු තැන ගැන අදහසක් ලැබෙන්න ඇතිනේ නේදකාරණා එකතු කර ගත්තාට නම් ඵලක් නෑ ඉතින්.  තමන්ගේ ඇතුලාන්තය විනිවිද දකිමින් තමන්ව අවබෝධ කර ගන්නට උත්සාහ කල යුතුයි.  ඒ සඳහා ඒ කාර්ය කර ගත් සහ ඒ කාර්ය කර ගැනීම පිණිස කටයුතු කරන පිරිස ඇසුරු කල යුතුයි.  එවිට ඔබට නිවැරදිපැහැදිලි, නිරවුල් ගමනක් සකස් කර ගෙන සියලු ගමන් කෙළවර කර ගැනීමට හැකියි! 

නිර්වාණ ධර්ම වෙබ් අඩවිය ඇසුරේ තවත් දම් ලිපි කියවන්න පිවිසෙන්න!

www.nirvanadhamma.lk

Map of our Journey

 


Article summary

There are many times, those who are still fresh to the Buddhist teachings are asking various questions with regards to the Buddhist teachings. Some are just technical questions and some are really direct questions which are supportive to the path. Anyhow, for a newcomer the question is important and answering them clearly will help to lead them to their destination. So, let me use this month’s editorial to answer such a question in brief, which can be supportive to understand your journey!

If you have already started listening to Buddhist teachings, you may have come across the words like “Puthujjana - wordings”… and the “Arya person – noble person” etc., So, sometimes people ask question about these stages.  What are they, what is the base for these stages, where are we in these… etc.  So, let’s find out briefly.  Let me extract the journey of existence till the end.  Whether you finished it or not it’s up to you. But the journey aligns like this and whether you like it or not you are already a part of it.  And find out where you placed in this map right now.

Our existence begins as a worldling.  An ordinary worldling who is not aware of the eternal truth at all.  So, this is in a way all about the decisions they make and where those decisions place the worldling in the existence.  

An uninstructed worldling – “Ashruthawath Puthujjana” who is not interested in anything call eternal truth or about this existence, they just behave blindly according to the way they wish.  They don’t care about what is right and wrong, they just keep harming others for their self-satisfactions.  They just don’t believe in a noble level or anyone with higher knowledge than they.  They are just so selfish and believe they know everything and act accordingly.  As these ones are not listening or not heard about the eternal truth and behaving like the ignorant ones by being blind to the truth, we can call this stage as the “Andha Bala Puthujjana means a Blind ignorant Worldling”.

And then some of them can be sensed the harm they make and how restless they are. So, they seek for a better state of mind.  Then they try good things… like giving, respecting others, listening to others etc... Then here comes the stage of having a happy mind through the good deeds they have done.  So, they feel the value of being integrity.  Then they seek for such companionships.  They learn about the great teachers like Buddha, Jesus, Various Gods, Allah etc.  Then they listen to those teachings too and develop their skills of doing good things to their selves and to the others.  No more selfishness.  This stage they still not aware of the eternal truth.  But they are standing on a point where they are open enough to know the eternal truth.  Coz now they have the quality of listening and respecting others by knowing that there are lots to know.  We don’t call the people at this point as “Andha Bala Puthujjana means a Blind ignorant Worldling”.  At this stage we can all them “Ashruthawath Sathpurusha Puthujjana - uninstructed worldling with integrity”

And then after this few continue their journey towards the eternal truth while few are happy with their current stage of being just a person with integrity – Sathpurusha.  Those who are moving towards the eternal truth and want to be liberated from this existence.  They are focusing on that.  Then we can identify as the “Kalyana Puthujjana – A fine Worldling”.  They are now more with virtue, more with listening, more into the respect others and the teachers whom share the teachings about liberation. 

After this stage they are coming to a certain point where they come across about the eternal truth.  About the true liberation.  Their mind focusses in to listening more about it.  Their interest of companionships develops to the level of having people whom already aware about this eternal truth.  They find the deep teachings of eternal truth.  Then they come to a point where they are certain about the eternal truth, but still NOT REALIZE the eternal truth.  In this stage they are listening to what they should listen.  You know we can listen to anything.  But what is worthy?  What is actually worth to listen?  That’s the eternal truth, right?  Yes, that’s why at this stage these ones are no more the “Uninstructed worldling - Ashruthawath Puthujjana” They are becoming the Noble ones.  They are becoming the Instructed, well learned, hearing what they should heard means “Shruthawath”. Now they are not just worldling whom are wondering.  They are focusing on liberating from the existence.  So, they call “Arya” means “The one who are ready to end the journey of existence” and now they listen to the disciples of Samma Sambuddha who is the teacher shown the cease of existence, the real liberation by realizing the eternal truth of Arya Sathya.  So, they are listeners means Shrawaka.  So, now they call “Well instructed, or well learned listeners or disciples or the people whom ceasing the journey of existence - “Shruthawath Arya Sharawaka”.

Now, remember at this stage they are still not realize the eternal truth.  But they are certain about that this is going to be the truth by having a proper guess after listening.  So, they are in a stage where they still follow the path of being fully realized about the eternal truth.  They are about to jump into the stream where leads to the ocean is called liberation.  They are on the path to the stream.  So, for the people in this stage, we call it in Dhamma “The follower of stream enterer – Sotāpanna Magga Anugamika”.  Magga means the path and Anugamika means the follower.  And some of them listening and realizing what they listen because of their unconditioned faith, trust which means “Saddha” so they are called “Saddanusari -  the follower based on their Faith, truth”.  And there are some of them listening and realizing, because they make sense, and filled with wisdom and it’s a very deep teaching.  So, they are called “Dammanusari - the follower based on the deep teachings".  Both categories come to the realization finally.  They have gained the fruit of their dedication.  They finally realize what is eternal truth and what liberation means.  This stage we call them “Sotāpanna Magga Pala labhi Person - The Stream-enterer, Stream Attainer” 

Now the noble journey of ending the existence the true liberation has begun.  As now with the realization of the eternal truth the journey is fixed with the liberation.  Nothing more to realize new.  Now it’s kind of liberating from each condition with true understanding of the eternal truth.  So, this has again another few stages and altogether it’s 8 stages.

  1. The follower of stream enterer (the one who entered into the path of the stream) – Sotāpanna Magga Anugamika
  2. The Stream-enterer (the one who entered into the stream) – Sotāpanna Magga Pala labhi Person
  3. The follower of once-returner (the one who entered into the path of the river) – Sakadāgāmi, Sakurdāgāmi Magga Anugamika.  You know once you entered into the stream the stream leads you to the river which leads to the ocean.  This stage is like that you are at the end of the stream which leads to the river. 
  4. The Once-enterer (the one who entered into the river) – Sakadāgāmi Magga Pala labhi Person
  5. The follower of non-returner (the one who follows the river) – Anāgāmi Magga Anugamika.  Once you entered into the river there is no turning back.  So, it confirms that you are nearing to the ocean only.  These stages are like your journey in the river.    
  6. The Non-enterer (the one who entered into the river) – Sakadāgāmi Magga Pala labhi Person
  7. The follower of Arahantship (the one who follow the Ocean) – Arahant Magga Anugamika.  This is like the stage where river and ocean meet.  There is still a little  away to go to meet the ocean and becomes the ocean.
  8. The Liberated one the worthy one - Arhant Magga Pala labhi One

That’s it… this the journey of yours if you seek for an end!

If you are still not in to this.  Doesn’t matter.  Like we discussed at the beginning there will be a time for you to feel the tiredness of repetition, the restless and the empty feeling of where nothing can be satisfied, you anymore and your mind seeks for a solution… the reason for all these… and liberation!  Then your journey will continue towards the end.  Till then, have fun at where ever you are standing at the moment.  If you feel that you should step towards the end after seeing this map then you are welcome to the world of people who seeks for liberation!  Have a blessed time my dear dhamma friends!

Read more on the web site

www.nirvanadhamma.com


Thursday, June 1, 2023

සැබෑ යෝගාවචරයාගේ අනුහස් පහ

 


සටහනේ අන්තර්ගතය

ත්‍රිපිටකය සහ අටුවා දහම් ඇසුරු කරන විට හමු වන නිවන් මඟ කළ එළි කර ගැනීමට ඉතාමත් වැදගත් දහම් කොටස් ඔබත් සමඟ බෙදා ගන්නට අප අමතක කරන්නේ නෑනේ. ඉතින්, මෙවර කතු වැකිය වෙන් වන්නෙත් එවැනි ඉතාමත් වැදගත් අපගේ නිවන් මඟට එකතු කර ගත යුතුම දහම් කොටසක්. එහි, අන්තර්ගත වන අදහස අවබෝධ කර ගැනීම තමයි වැදගත් ම කාරණය. ඒ නිසා ඒ ගැනත් විමසා බලන්නට මේ සටහන යොදා ගනිමු.

අපගේ සම්මා සම්බුදු රඳුන් විසින් පසේ බුදු වරුන් ගැන පෙන්වා දෙන අවස්ථා ත්‍රිපිටකයේ දැක ගන්නට තිබෙනවා නේ.  ඉතින්බොහෝ වෙලාවට මේ මාතෘකාව ගැන පටන් ගන්නේ ම ඉතින්, අපේ ආනන්ද ආර්ය ශ්‍රාවකයන් වහන්සේ විසින් ම තමයි. ඉතින්, එක්තරා අවස්ථාවක මේ විදියට පසේ බුද්ධත්වය ගැනපසේ බුදු රජාණන් වහන්සේලා ගැන කරුණු විමසන අවස්ථාවක ආනන්ද හිමියන් ට අපේ සම්මා සම්බුදු පියාණන් වහන්සේ මෙන්න මේ අපූරු කාරණය මතු කර පෙන්වා දෙනවා.

පඤ්චිමෙ, ආනන්ද, ආනිසංසා පුබ්බයොගාවචරෙ.  කතමෙ පඤ්ච? - ආනන්ද පූර්ව යෝගාවචරයා ගේ මේ ආනිසංස පහකි”

  1. ඉධානන්ද, පුබ්බයොගාවචරො දිට්ඨෙව ධම්මෙ පටිකච්ච අඤ්ඤං ආරාධෙති” “ආනන්ද, මේ ජීවිතයේ දී ම මෙලොව දී ම කල් නොයවා අර්හත් ඵලය සාක්ෂාත් කරයි”
  2. නො චෙ දිට්ඨෙව ධම්මෙ පටිකච්ච අඤ්ඤං ආරාධෙති, අථ මරණ කාලෙ අඤ්ඤං ආරාධෙති” “ජීවත් ව සිටිය දී ම අර්හත් ඵලය සාක්ෂාත් නොවුනහොත්මිය යන මොහොතේ රහත් ඵලය සාක්ෂාත් කර ගනී.”
  1. අථ දෙවපුත්තො සමානො අඤ්ඤං ආරාධෙති” නැත්නම්, දිව්‍ය පුත්‍රයෙක් බවට පත් වී රහත් ඵලය සාක්ෂාත් කර ගනී”
  1. අථ බුද්ධානං සම්මුඛීභාවෙ ඛිප්පාභිඤ්ඤො හොති” “එසේත් නැත්නම්, සම්මා සම්බුදුවරයෙකු පහල වන කාලයේ දී සම්මා සම්බුදු වරුන් අබියස දී වහා ධර්මය අවබෝධය කරමින් රහත් ඵලය සාක්ෂාත් කර ගනී”
  1. අථ පච්ඡිමෙ කාලෙ පච්චෙක සම්බුද්ධො හොතී” ති “නැත්නම්, සම්මා සම්බුදු වරුන් පහල නොවන කාලය ක දී පසේ බුද්ධත්වයට පත් වේ”

ඉතින්, පැහැදිලියි ද දැන් මේ කියන දේඅප මහා සම්මා සම්බුදු පියාණන් වහන්සේ විසින් මේ පෙන්වා දෙන්නේ අවංකව ම කැප වීමෙන් සත්‍ය ගවේෂණය කරන පුද්ගලයාට ලැබෙන විශේෂිත ආනිසංස 5ක් ගැනයි.  ඒ කියන්නේ, ඔබ නම්ඔබ අවංකව ම ඔබගේ විමුක්තිය පිණිස කැප වෙනවා නම්, ඔබ අවංකව ම සත්‍ය කුමක් දැයි අවබෝධ කර ගැනීම පිණිස කැප වෙනවා නම් ඔබ බලාපොරොත්තු වන දේ... ඔබේ කැප වීමට ලැබිය යුතු ප්‍රතිඵලය කාරණා 5ක් යටතේ අනිවාර්යයෙන් ම ඔබට ලැබෙනවා කියල තමයි මේ කියන්නේ. 

පූර්ව යෝගාවචරයා කියන්නේ නිවන් මඟ කැප වීමෙන් කටයුතු කරන පුද්ගලයාටයි.  ගිහි වේවා පැවිදි වේවා ඔබ සත්‍ය සෙවීම පිණිස අවංකව ම කැප වෙලා නම් ඉන්නේ, විමුක්තිය පිණිස අවංකව ම නම් කටයුතු කරන්නේ.  පැවැත්මට, ගිහි බවට මුල් තැන නොදී අවංකව ම විමුක්තිය පිණිස නම් තමන්ගේ කැපවීම තියෙන්නේ අන්න එතකොට ඔබට මේ කියන කාරණා 5 යටතේ අනිවාර්යයෙන් ම ඔබ බලාපොරොත්තු වන විමුක්තිය ඔබට ලැබෙනවා.

පූර්ව භාග ප්‍රතිපදාව කියලත් අහලා ඇතිනේ... නිර්වාණ ධර්ම විග්‍රහයන් තුලින් නිරන්තරයෙන් ඔබට මේ මූලික පදනම නිසි සේ සකස් කර ගන්නේ කෙසේ ද කියන දේට මග පෙන්වා දෙන්නෙත් ඒ නිසාමයි.  යමෙක් අවංකව ම ඒ තමන්ගේ අරමුණ වෙනුවෙන් කටයුතු සම්පාදනය කර ගැනීම තමයි තවත් ආකාරයකින් පාරමිතා කියලත් කියන්නේ.  ඔබ සත්ධර්මාවබෝධය ලැබූ කෙනෙක් වුවත් නොවූ කෙනෙක් වුවත් ඔබ කරන දේට අවකංවම නම් කැප වෙලා ඉන්නේ... ඔබගේ ගුණ දහම් ප්‍රගුණ කර ගනිමින් සත්‍යාවබෝධය පිණිස කැප වෙනවා නම් ඔබට ඔබ බලාපොරොත්තු වන විමුක්තිය ලැබෙනවා.

එය මේ ජීවිත කාලය තුල දී ම වෙන්න පුළුවන්... මිය යන මොහොතේ දී සිදු වන්නට පුළුවන්... නැත්නම් “දිව්‍ය පුත්‍රයෙක්” කියන කාරණයෙන් පෙන්වන්නේ සුගතිගාමී අත්බවයක් ලබා ඒ ජීවිතයේ දී වෙන්න පුළුවන්... සම්මා සම්බුදු රඳුන් කෙනෙක් හමු වූ විට ඉතාමත් ඉක්මනින් සුවසේ රහත් ඵලය ලබන්නට පුළුවන්... ඒ කියන්නේ දාරුචීරිය තෙරුන් වගේ එහෙමත් නැත්නම් ඉක්මනින් ම බණ පදයක් දෙකක් අසා ගෙන රහත් වූ මහා ශ්‍රාවකයන් වහන්සේලා වගේ වෙන්න පුළුවන්... නැත්නම් සම්මා සම්බුද්ධ රත්නය පහල වන කල්ප ලඟ නැති කාලයක දී නම් පසේ බුද්ධත්වය ලබමින් තමන්ගේ විමුක්තිය ලබන්නට හැකියි කියලා තමයි මේ අපේ සම්මා සම්බුදු පියාණන් වහන්සේ විසින් පෙන්වා දෙන්නේ. ඒ නිසා තමන් කරන දේ කරන්නේ අවංකව ම ද කියලා නිතර විමසන්න. එවිට ඔබට වරදින්නේ නෑ.  එවිට ඔබ ඒ වෙනුවෙන් කරන කියන සිතන කිසිවක් අපතේ යන්නේ නෑ. 

මේ විමුක්තිය කියන්නේ ම ගුණ ධර්ම වල පිරී ඉතිරී යාමක්.  ඒ ගුණ ධර්ම පිරුනේ පැවැත්මේ වැජඹෙන්න නොවේ.  පැවැත්මේ ඇති අසාරත්වය වැටහෙන පමණින් වැඩි වෙන්නේ ගුණ ධර්මයන් මයි.  තමන් වෙනුවෙන්... තමන්ගේ යැයි ගොඩ ගසා ගැනීම් නැති වෙනවා සේම... තමන් වෙනුවෙන් තමන්ව වත් රැක ගන්නට ඇති බලාපොරොත්තුව නැත්තට ම නැති වී යනවා.  ඒ තුල පිරී ඉතිරී තිබෙන්නේ කිසිදු බැඳීමකින් තොර වූ අසීමාන්තික මෛත්‍රියක්කරුණාවක්සහ වචනයෙන් විස්තර කරන්නට නොහැකි තරමේ ගුණ සමුදායක් පමණයි.  “අනුත්තර වූ පින් කෙත්” කියන්නෙත් ඒ නිසාමයි! 

ඉතින් ප්‍රඥාවන්ත ව මේ කාරණා තුල සැඟව ඇති පණිවිඩය හොඳින් ග්‍රහණය කර ගෙන තම තමන්ගේ නිවන් මඟ කල එළි කර ගනිත්වා!!!

නිර්වාණ ධර්ම වෙබ් අඩවිය ඇසුරේ තවත් දම් ලිපි කියවන්න පිවිසෙන්න!

www.nirvanadhamma.lk


Benefits of a True Practitioner

 


Article summary

I have come across many useful stories and dhamma teachings, whenever I read Tripitaka or Atta katha. So, as you already know I’m so happy to share them with you all by believing that they might be supportive to you as well. So, here is such a wonderful piece of dhamma and let’s discuss what are the importance of this through this month editorial.

You may have heard about the Paccheka Buddhas.  We call them Silent Buddha or Solitary Buddhas.  And Gautama Samma Sambuddha preached about them on various occasions.  You know, how they like… how they became such a Buddha etc.  Normally our Noble Disciple most venerable Bhikkhu Ananda is the one who brings out the subject and related questions.  On such occasion the blessed one has given such a wonderful information about the dedicated practitioners and what benefits should they expect as their ultimate result.

“Panchime, Ananda, anisansa pubbeyogawachare.  Kathame Pancha? – Ananda, the dedicated practitioners have these 5 types of benefits.  What are the five?”

  1. “Idhananda, pubbeyogawacharo ditteva dhamme patikachcha agngnang aradethi”“Ananda, they could achieve the ultimate result of Arahantship in this life itself.
  2. “No che ditteva dhamme patikachcha agngnang aradethi, atha marana kale agngnang aradethi” If they couldn’t achieve the ultimate result of Arhanthship while they are living, they will achieve it while they dying.
  3. “Atha devapuththo samano agngnang aradethi” Or else, they will attain the Arhanthship as a God in a higher realm.
  4. “Atha Buddhanang sammukhabhavi kippabhigngno hothi” Or else, they will attain the Arhanthship instantly in front of a Samma Sambuddha. 
  5. “Atha pachchime kale Pachcheka Sambuddho hothi” thi. Or else, they will be attaining the Buddhahood as a Silent / Solitary Buddha in a period of time where there is no Samma Sambuddha arise.

So, hope you understood these.  This says what are the benefits of a dedicated practitioner.  They are bound with one of these 5 results.  If it is you who practice honestly and dedicatedly you will be achieving your results under one of these states.

Who is the dedicated practioner – a pubbeyogawachara?  A person who is willing to liberate.  A person who is willing to realize the eternal truth.  So, whether it is a lay person or a monk or a nun doesn’t matter who you are from the outer appearance.  What require is how dedicated you are for the liberation or to realize the eternal truth.  If you are still giving the priority for the existence and not the cease of existence that makes you a delayed practitioner.  So, this is about how well you are doing the prior work for the liberation. 

Let’s say you are a farmer.  You are waiting for the harvest.  But what if you haven’t done the needful work for that?  What you are going to harvest?  You have so much to do as a farmer and the harvest is the gift for your honest dedication. So, it always depends on the work you have done prior to the final result.

So, if you are willing to liberate and seeking for the eternal truth… look within and see how dedicated you are and how honest you are for that.  If you are doing the right needs, dedicatedly then your results will be with you in this life itself… or at the moment you die… or as a higher realm being which is assured with your practice of right things. Or else you can become one of the noblest ones in a Samma Sambuddha Sasana, like most venerable Arhant Darucheeriya and other Arahants who attained the final achievement instantly after listening few teachings from Samma Sambuddha.  Or else if that is not a time period of a Samma Sambuddha it is assured to become a Silent Buddha.

So, remember the honestly dedicate practitioner doesn’t practice what they practice for the fame or any other benefits.  They just need to liberate and know the eternal truth only.  So, they don’t have any conditioned mind of what they achieve at the end as a person.  Imagine you are prisoner whom imprisoned for years in a torturous situation.  What you expect?  The fame or the other material benefits? Do you wait to become a star and have some followers?  Or just do you simply need to be free? So, dedicated and honest practitioner means someone like that.  Their true focus has only been for the realizing eternal truth and liberate from this prison call existence.  So, they work on that honestly and results are assured! 

So, my dear Dhamma friends.  Do what you have to do.  Expecting harvest without doing nothing will give nothing at all as the harvest.  If you are honestly dedicated your listening becomes pure.  When you listen you realize the what you hear.  You will know you rather than thinking about yourself.  And then you will realize how torturous the prison is.  Then your focus is only for liberation & liberation only!  So, look within and seek what you actually need and that’s it!  You will be a true practitioner and benefits follows you!   Have a blessed time, dear all!

Read more on the web site

www.nirvanadhamma.com

Monday, May 1, 2023

වෙසක් තෙමඟුල

 

සටහනේ අන්තර්ගතය

වෙසක් මංගල්‍යය පවත්වන මාසයත් ලැබුවා ඔන්න. වෙසක් මාසේ පෝය දවස කියන්නේ ඉතින් අපගේ සම්මා සම්බුදු රජාණන් වහන්සේගේ බෝසත් උපත, සම්මා සම්බුද්ධත්වයට පත් වීම සහ පිරිනිවන් පෑම කියන මංගල කාරණා තුන සිහිපත් කරගෙන සමරන දවසයි. ලෝකයේ බෞද්ධ යැයි සම්මත සියල්ලෝ ම පාහේ ඉතින් මේ දිනයට විවිධ වෙසක් සැරසිලි සමඟ දන්සැල් දෙමින් බුදු වදන සිහිපත් කර ගනිමින් විවිධ පුද පූජා වන්දනා කරමින් ගත කරන්නට තමයි උත්සාහ කරන්නේ. ඉතින් මේ මාසයේ කතු වැකිය තුලින් සාමාන්‍යයෙන් නිතරම පාහේ අසන ප්‍රශ්නයකට කෙටි උත්තරයක් දීම පිණිස වෙන් කරන්නට සිතුවා.

පුංචි දරුවන්ගේ පටන් ගෙන වැඩිහිටියන් දක්වා ම සාමාන්‍යයෙන් අසන ප්‍රශ්ණයක් තියෙනවා.  ඒ තමයි බෝසත් උපත හෝ වේවා සම්මා සම්බුද්ධත්වයට පත් වීම හෝ වේවා මංගල කාරණා තමයි... සතුටින් සමරන්නට හැකි කාරණා තමයි.  ඒත් අනේ ඉතින් ඒ වගේ උතුම් සම්මා සම්බුදු කෙනෙකුගේ විපත හෙවත් මරණය කොහොමද සමරන්නේඑය කොහොම ද සතුටට පත් විය හැකි කාරණයක් වෙන්නේඋන්වහන්සේ හිටියා නම් අපි තව බණත් අහ ගන්නවා නේ!” කියලා.

ඉතින්, සම්බුද්ධ පරිනිර්වාණය හෙවත් අපගේ සම්බුදු රඳුන්ගේ මරණය සම්බන්ධව මෙන්න මේ වගේ ප්‍රශ්න අහන වෙලාවල් තියෙනවා.  ඉතින්, ඔබටත් එහෙම ප්‍රශ්න නැගෙනවා නම් ඒ ගැන ගැඹුරින් විමසා තමන් තුල සැඟවී ඇති කෙලෙස් හඳුනා ගන්නටත් එක්ක අප මේ ගැන කතා කරමු!

මරණය කියන්නේ ඉතින් සාමාන්‍ය බහුතරයක් පිරිසට සතුටට පත් විය හැකි කාරණයක් නෙවේ.  ඒකට “විපත” කියන්නෙත් ඒකනේ.  විශේෂයෙන් ම තමන් කැමති පුද්ගලයෙකුගේ වියෝව හෙවත් මරණය කියන්නේ ඉතින් අතිශයින් ම දුකට පත් වන කාරණයක්.  ඒ නිසා සම්මා සම්බුදු රජාණන් වහන්සේ කෙරෙහි දැඩි ඇල්මක් ඇති පුද්ගලයෙක් විදියට, සම්මා සම්බුදු රඳුන් ඉතාමත් විශේෂ කෙනෙක් විදියට දකින පුද්ගලයෙක් විදියටමේ වගේ ප්‍රශ්න අහන එක සාමාන්‍ය දෙයක්.

නමුත් ඉතින්, මේ දේවල් ගැන ගැඹුරින් විමසා බැලීම තමයි ඇත්තට ම සිද්ධ වෙන්නේ ඕන.  ඒ නිසා සම්මා සම්බුදු රජාණන් වහන්සේ කෙනෙක් මේ තුන් ලෝකයට ම පහල වෙන්නට හේතු වෙන කාරණා මොනවා ද කියලා විමසා බලන්න.  මම පෙර දැකිය යුතු ධර්ම තුනක් කතු වැකියක් ඔස්සේ ත් මේ ගැන විග්‍රහ කරලා දුන්නා මතක ඇති. 

මහණෙනිමේ ධර්ම තුන ක් ලොව විද්‍යාමාන නොවේ නම්අර්හත් සම්‍යක් සම්බුද්ධ තථාගතයෝ ලොව නූපදනා හ. තථාගත ප්‍ර‍විදිත ධර්‍ම විනය ලොව්හි දීප්ත නොවන්නේ ය. කවර තුනෙක යත්: ජාතිය හා ජරාව හා මරණය හා යි. මහණෙනිමෙ දහම් ගුණ ලොව්හි විද්‍යාමාන නොවේ නම්අර්හත් සම්‍යක් සම්බුද්ධ තථාගතයෝ ලොව නූපදනා හ. තථාගත ප්‍ර‍විදිත ධර්‍ම විනය ලොව දීප්ත නො වන්නේ ය. මහණෙනියම් හෙයකින් මේ දහම් තුන ලොව දීප්ත වේ ද එහෙයින් අර්හත් සම්‍යක් සම්බුද්ධ තථාගතයෝ ලොව උපදනා හ. එහෙයින් තථාගත ප්‍ර‍විදිත ධර්ම විනය ලොව්හි දීප්ත වෙයි.

ඉතින්, පේනවානේ “මරණය” කියලා කියන්නේ සම්මා සම්බුදු රජාණන් වහන්සේ මේ ලෝකයට පහළ වෙන්නට පවා හේතු වන කාරණයක්.  එහි ගැඹුර විනිවිද දකිමින් තමයි උන්වහන්සේලා මේ අනන්ත සසර ගමනක ඉපදෙමින් මැරෙමින් යන ගමන සඳහටම ඉවරයක් කරලා නවත්තලා දාන්නේ.

යථාර්ථය අවබෝධ කර ගත්තේ නැති සාමාන්‍ය පුද්ගලයෙක් විදියට නම් මරණය ගැන සතුටු වෙන්න බෑ තමයි.  ඒකට හේතුව තමයි මරණය කියන්නේ ඉවරයක් නොවේ.  තවත් සාංසාරික දුක් රැසක ආරම්භයක් මයි.  නමුත් සම්මා සම්බුදු රජාණන් වහන්සේ කෙනෙක් තමයි මේ සාංසාරික දුක් රැස අවසන් කර ගනිමින් සඳහටම මරණය කියන කාරණය අවසන් කර ගන්නා ආකාරය පෙන්වා දුන්නේ.  ඒ නිසා ඒ උතුම් සම්බුදු රඳුන්ගේ මරණය කියන්නේ මේ අනන්ත සසරේ අනන්ත මරණ සියල්ලේ ම අවසාන මරණයයි.  ඒ වගේම තමයි අවසාන මරණයක් ලබා ගන්නට අපටත් හැකි බව අපට ලැබෙන සාක්ෂියයි.  තව දුරටත් උපත් නෑ... තව දුරටත් මරණ නෑ... ඒ නිසා තමයි නැවත උපතක් නැතිව “නිවන” පූර්ණය කර ගත්තා වූ අදහසින් ඒ අවසාන මරණයට “පරිනිර්වාණය” කියලා නමක් දෙන්නේ.

ඉතින්, සැබෑම ශ්‍රාවකයෙක් නම් අප විසින් “යමක් හට ගත්තා නම් ඒ සියල්ලට ම අවසානයක් ඇති බව” අවබෝධ කර ගත යුතුයි. යමක උපතක් වේ නම් වෙනස් වීමට ලක් ව අවසානයේ මරණය ම දරා ගෙන ඉන්න බව අපට අවබෝධ විය යුතුයි.  සම්මා සම්බුදු කෙනෙකුට වුව ද ඒ කියන අවසානය උරුම බව සාක්ෂි සහිත ව අපට දැක ගන්නට හැකියි.  කොතරම් උසස් වුවත්... උතුම් වුවත්... හට ගත් සියලු දේ ට අවසානයක් ඇති බව අප විසින් නුවණින් දැකිය යුතුයි.  වෙසක් කියන්නේ අන්න ඒ ගැඹුර අපගේ ජීවිත වලට තව තවත් ලං කර දෙන දිනයක් බවට පත් විය යුතුයි.  ඒ වගේ ම තමයි එවන් වූ දුක් රැසක් නැවත, නැවත ලං කර දෙන මේ සංසාර චක්‍රය අවසාන කර ගත හැකි, අවසාන උපතක් සහ අවසාන මරණයක් ලබා ගත හැකි බව ක්‍රියාවෙන් ම ඔප්පු කල උතුමන් වහන්සේව සතුටින් සිහිපත් කරමින් ඒ අවසාන උපත, අවසාන මරණය අපට ද උරුම කර ගැනීමට කැප විය යුතුයි!

ඉතින්, තවමත් ඒ අවසාන මරණය සතුටු දායක මංගල කාරණයක් සේ දැනෙන්නේ නැත්නම් තවමත් ඒ උතුමන්ගේ ශ්‍රාවකයෙක් වීමට තරම් සුදුසුකම් අප ලබා නැති බව ද නුවණින් දකින්න ඕන.  ඒ වගේම තමයි කොතරම් “නිවෙන්න ඕන”, “බුදු කෙනෙකු කියූ නිවීම තමයි උතුම් ම කාරණය” කියමින් හිටියත් “නිවීම” කියන කාරණය ලැබෙන විට එයට සතුටු වෙන්නට අපට නොහැකි වෙලා නේ ද කියලා නැණවත් ව විමසා බලන්න. 

බුදු කෙනෙකුගේ නිවී යාමට... අනන්ත දුක් සහිත සසරක් සඳහටම කෙළවර කර ගැනීමට සතුටු වෙන්නට අපට බැරි වෙලා නම් ඒ කියන්නේ ඒ බුදු රඳුන්ගේ ඉගැන්වීම තවමත් අපට බොහෝ දුරයි නේද

ඉතින්, මේ විදියට බුදු වදන භාර ගන්නේ නැතිව ඒ බුදු වදනට සතුටු වෙන්නේ නැතිව කටයුතු කල නිසාම නේද අප තවමත් සසරේබුදු රඳුන් සහ උන්වහන්සේගේ වදනට සතුටු වූ පිරිස නිවිලා ගිහින්.  සසරේ ඇත්තෙත් නෑ! නමුත් අපි? “හිටියා නම් හොඳයි තව බණ අහ ගන්න තිබුණා නේ” කියලා මේ අනාථ සසරක් ම පතනවා.  එහෙම හිතමින් උපත, වෙනස් වීමමරණය කියන කාරණා ගැඹුරින් දකින්නට ප්‍රතික්ෂේප කරන අපිට බුදු හිමියන් හිටියත් වැඩක් වෙයි කියලා හිතෙනවා ද?

ඒ නිසා පුංචි දරුවන් ඇතුලු මේ වගේ ප්‍රශ්න නැඟෙන අපේ වැඩිහිටි පාර්ශවයට කියන්න තියෙන්නේ ජීවිතය ගැන ඔයිට වඩා ගැඹුරින් නුවණින් දකින්න උත්සාහවන්ත වෙන්න ඕන.

මේ ලෝකයේ උතුමන් යැයි සම්මත පිරිසක් විසින් මේ ජීවිතය ගැන ගැඹුරින් දකින්නට අපට මඟ පෙන්වා දීම් කරලා තියෙනවා.  ඒ දහම් විමසන්න අප දක්ෂ වෙන්න ඕන.  එවන් උතුමන් වහන්සේ කෙනෙකුගේ ජීවිතයේ උතුම් වූ විශේෂිත කාරණා සිහිපත් කරමින් සමරන්න යෙදෙන මෙවන් මාසයක ජීවිතය ගැන වඩාත් ගැඹුරින් දකින්නට උත්සාහවන්ත වෙන්න ඕන.

මේ සැමරීමට වෙසක් කූඩුවක් හදන්නෙත් ඒ ඇත්ත වටහා ගන්න යි.  ඒකත් විනාශ වෙන්න දෙන්නේ නැතිව ඉටි කොල එහෙම දාලා රැක ගන්න ක්‍රම හදලා මේ ඇත්තෙන් ඈතට දුවන්න වංචනික විදියට උත්සාහවන්ත වෙන්නේ නැතිව, මුලින් ම මේ හට ගත් සියල්ලට ම අනිවාර්යයෙන් ම උරුම අවසානයක් ඇති බව ගැඹුරින් දකින්න යොමු වෙන්න.  ඒ වගේ දේවල් රැස් කර ගෙන මාන්නයෙන් උඩඟු වෙමින් පොදි ගහන ජීවිතයක් වෙනුවට දන් දෙමින් තමන්ට ලැබෙන දේ අතහරින්නට හැකි පාඩම දන් සැලක් තුලින් ඉගෙන ගනිමින් වෙසක් මාසයේ දන් දෙන්න.  ලයිට් වැල් දාලා බබළන චෛත්‍යය... පන්සල්... ආදියෙන් මේ වෙසක් මාසයේ දෙන්නට හදන උතුමන්ගේ පණිවිඩය ලබා ගන්නට දක්ෂ වෙන්න.

තවත් වෙහෙසකාරී කාරණා රැසක් සිදු කරන... අන් අයට කරදරකාරී ලෙස ගත කරන දින කිහිපයක් වෙනුවට මේ සමරන්නේ කවරෙක් දැයි සිහිපත් කර ගෙන ඒ උතුමන්ගේ ඉගැන්වීම ජීවිතයට එකතු කරගන්නට තරම් දක්ෂ වෙන්න!  ඔබට සුභ අසුභ නිසි සේ හඳුනා ගන්නට හැකි සුභ වෙසක් මංගල්‍යයක් වේවා!  ප්‍රඥාවන්ත ව තෙමඟුල සිහිපත් කරගෙන සමරමින් නිවනට උදෙසා ම... අවසන් උපත... අවසන් මරණය උදෙසා ම පියවරක් තබා ගන්නා මාසයක් වේවා!!!

මෙවැනි දහම් ලිපි ඇසුර පිණිස "නිර්වාණ ධර්ම" වෙබ් අඩවියට පිවිසෙන්න!